عجیبترین ستونهای بازالتی روی زمین
يكشنبه, ۹ ارديبهشت ۱۳۹۷، ۰۱:۴۱ ب.ظ
از تراسهای تراورتن تا دریاچههایی که
در دهانهها ایجاد شده اند، سیاره ما پر از مناظر سورئال تماشایی است. برخی
از عجیبترین پدیدههای طبیعی در اثر فعالیتهای آتشفشانی ایجاد شده اند
مثل ستونهای بازالتی عجیبی که در گذرگاه غول در ایرلند شمالی وجود دارد.
گذرگاه
ساحلی جاینت یا غول در ایرلند شمالی یکی از مشهورترین نمونههای ستونهای
سنگی به هم پیوسته بر اثر فوران آتشفشان است. علت چنین نامی، شکل ظاهرا
مصنوعی آن است. قبل از اینکه اطلاعات زمین شناسی زیادی موجود باشد، مردم
محلی معتقد بودند که این پدیده سنگی کار موجودات غول پیکر است. بالای این
ستونها شکل چند ضلعی کاملا مشخصی دارد: پنج ضلعی، شش ضلعی، هشت ضلعی و
....
ترکهایی که روی این اشکال در طبیعت
وجود دارد نشان دهنده انقباض سطوح است، در این مورد سرد شدن جریان گدازهای
که احتمالا ۱۰۰ سال طول کشیده است، علت ترک هاست. محققان دانشگاه لیورپول
دمای سرد شدن ماگما را که این ستونها در آن تشکیل میشود، بررسی کرده و
دریافتند که وقتی سنگها بین ۹۰ تا ۱۴۰ درجه سانتیگراد پایینتر از نقطهای
که ماگما کریستالی میشود (۸۹۰ درجه) سرد شوند، شروع به شکستن میکند. با
توجه به این اطلاعات، محققان معتقدند که ستونهای گذرگاه غول در درمای ۸۴۰
تا ۸۹۰ درجه سانتیگراد شکل گرفته اند. اگرچه گذرگاه غول معروفترین نمونه
این نوع پدیده زمین شناسی است، اما میتوانید ستونهای بازالتی به هم
پیوسته را در نقاط مختلف جهان پیدا کنید. از جمله:
جزایر کوریل، روسیه
غار فینگال (Fingal)، استافا، اسکاتلند
یادبود ملی برج شیطان، وایومینگ، ایالات متحده
اسوارتیفوس (Svartifoss)، پارک ملی وانتاجوکال (Vatnajökull)، ایسلند
اوستی (Usti)، جمهوری چک
منشورهای بازالتی سانتا ماریا رگلا (Santa María Regla)، مکزیک
رِینِسدِرانگر (Reynisdrangar)، ایسلند
صخره بازالتی تایوان
یادبود ملی دویلز پستپایل (Devils Postpile)، کالیفرنیا
صخره جاسنجیولی (Jusangjeolli)، کره جنوبی
جزیره فلورس (Flores)، پرتغال
لیتلانسفوس (Litlanesfoss)، ایسلند
گارنی گرج (Garni Gorge)، ارمنستان
دره تاکاچیهو (Takachiho)، ژاپن
جزیره سنت ماری، هند
۹۷/۰۲/۰۹